Mùa hè là mùa có con ve kêu inh tai, có con tu hú gọi bầy. Trời như đổ lửa, có trận mưa như  “thối đất thối cát”. Mùa hè thường phải “sáng ngăn bão giông, chiều ngăn giặc lửa”.

Nói từ “đổ lửa”- nắng lửa là ta hiểu sự khắc nghiệt của trời đất. Nông thôn mưa nước ngập tràn bờ đã đành, ngay các thành phố, mà thành phố càng có tên tuổi càng hay bị đó là ngập nước. Ngập nước trong mùa mưa. Ngập nước là tại người dân xây dựng nhà không chịu “bồng bế nhau lên nó ở non”, nghĩa là ở trên đồi núi, ở trên cao mà cứ đua nhau về thị thành, để nên nỗi nhà xây trên cống, lấp hồ, lấp đường thoát (như Liễu giai, hồ Ba mẫu, Định công, Linh đàm,…) để xây biệt thự, để có đất xây nhà cao tầng. Cũng tại thằng đế quốc ngày xưa xâm chiếm nước ta, chỉ quy hoạch có 36 phố phường với vài vạn dân mà không có tầm nhìn như ta bây giờ. Quy hoạch như  Bắc Ninh, Đà Nẵng có phải đỡ úng lụt hơn không?

Nắng nóng cộng với úng lụt là môi trường tốt cho bệnh tật phát triển, Trưởng khoa Bệnh viện Bạch mai cho biết: bệnh tim mạch, say nắng, ngộ độc thực phẩm tăng 50%.

Người cao tuổi ngày xưa được tính như sau:

Nữ: 7x7= 49 trở lên

Nam: 8x8= 64 trở lên.

Từ tuổi này y lý ghi trong các Kinh thư là: “thiên quý giảm”, giảm nhanh, giảm chậm, giảm nhiều, giảm ít tùy lối sống và điều kiện sống của từng gia đình, từng vùng miền của đất nước, nơi rừng núi hay miền xuôi, nơi thành thị hay nông thôn. Tuy vậy tất cả mọi người từ lứa tuổi dó đều giảm: giảm chiều cao do xương cong vẹo, các tạng: gan, thận, não, … giảm trọng lượng, giảm thể tích. Gan nặng từ 1,7kg giảm còn 1,5 – 1,4kg; não nặng từ 1,4kg còn 1,3 – 1,2kg; thận nặng từ 140g còn 120g,… Trọng lượng giảm là chức năng các cơ quan đó giảm theo. Thí dụ chức năng bài xuất nước tiểu giảm, chức năng chống độc của gan giảm, chức năng điều hòa huyết áp của gan giảm, trí nhớ giảm, vận động cơ bắp chậm hơn. Nên phụ nữ thời mãn kinh, nội tiết giảm, tính tính thay đổi, dễ cáu gắt, dễ hờn dỗi, tự ty. Các cụ thích sống lặng lẽ, một số ngại tiếp xúc, ngại hoạt động. Ăn giảm nhiều vì răng kém, luôn cảm thấy đầy, và chậm tiêu, mỏi gối, đau lưng. Đau mỏi nhức xương. Con trẻ thường hay than phiền: “ông bà, cha mẹ già khó tính”. Sống cô đơn bệnh tim mạch hay bùng phát trong mùa hè. Thiếu sự chăm sóc thì người già ít uống sẽ thiếu nước. Mùa hè nóng càng cần nước. Nước thiếu gây máu thiếu, vì 90% máu là nước . Máu thiếu làm da khô, não càng nhanh thoái hóa. Da khô thường phải ngứa gãi. Ngứa gãi sinh mất ngủ. Nóng cũng gây mất ngủ. Mất ngủ càng làm não suy nhược nhanh. Suy nhanh thì chỉ huy các cơ quan càng kém, đó là .“thượng bất chính, hạ tắc loạn”. Các cơ quan không được não chỉ huy đúng thì tiết niệu rối loạn. Đái đêm, són đái, đau lưng, đau xương. Mắt mờ chân chậm dễ bị tai nạn giao thông. Đường hẹp, xe nhiều, số người nhường người già thì không nhiều. Cuộc sống hối hả “Kinh tế thị trường” mùa hè càng sôi động, người ta cảm thấy mình lạc lõng buồn chán, nuối tiếc “ngày xưa”, bao giờ cho đến ngày xưa mà các cụ hay kể chuyện, chuyện Chu Văn An, chuyện Nguyễn Trãi. Trẻ đang hối hả nghĩ đến tiền tài, công danh “đứa thì bán tước, đứa mua quan”. Vì làm quan sẽ có nghìn con trâu để cưỡi đi họp, có “lâu đài để ở” có “gà ăn bạc” Các cụ còn đâu kẻ đón người đưa những ngày hè nghỉ mát sang trọng, thế là giận đời, giận trời, huyết áp tăng cao- Huyết áp cao thì mach bị vỡ hay nghẽn tắc. Tắc ở tim thì “Vĩnh biệt nhanh”, tắc ở não thì thành tàn phế. Mùa hè tử vong do bệnh tim mạch tăng 50%.

          Ăn đủ chất có tứ khí: nóng, ấm, lạnh, mát. Xin đừng quá thiên về loại thực phẩm nào. Thức ăn có ngũ vị: cay, chua, mặn. ngọt, đắng, cần đủ ngũ vị như trong bát phở, sức sẽ bền hơn. Thức ăn cần bày cho đẹp, có ngũ sắc sẽ đủ vitamin và muối khoáng. Ngũ sắc là thức ăn có màu vàng vào tỳ, màu đỏ vào tâm, màu xanh vào can, màu đen vào thận, màu trắng vào phế.

Các loại nước tốt cho người già đó là:

-         Bột sắn dây

-         Tu Hồng sâm

-         Đỗ đen sao chín giã nhỏ pha nước

-         Chè đỗ đen, chè đỗ xanh, nước đậu nành, nước mơ muối, đường.