Mùa
hè nóng nắng có các màu: đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. Ánh sáng đỏ, bước
sóng rộng không đâm sâu nhưng gây nhiệt. Nóng thì tim đập nhanh, mạch dãn và ra
mồ hôi, thở nhanh nên mất nước nhiều. Với tia cực tím hay tử ngoại, bước sóng
ngắn khả năng đâm xuyên sâu. Nếu tia này chiếu vào vùng hành tủy (sau gáy) lúc
đầu là gây kích thích hành tủy. Hành tủy là trung tâm điều hòa tim mạch và hô hấp.
Tim đập nhanh dần loạn nhịp, hô hấp nhanh và nông cơ thể thiếu khí, đó là biểu
hiện của cơ chế cảm nắng hay say sóng.
“Cày đồng đang buổi ban trưa” hay hành quân hay tham quan du lịch vào mùa nắng
xin đừng để “mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày”. Mồ hôi ra nhiều sẽ mất nước,
mất muối, giảm khối lượng dịch trong huyết. Nên có nón, mũ rộng vành thêm nắm
lá hương nhu hay lá sen đội lót trong đầu càng tốt. Các loại lá này các cụ bảo
là có tác dụng thanh thử.Thanh .thử nghĩa là chống nắng nóng, không cho cái thử
(là nắng) thành thử tà xâm nhập vào cơ thể. Người phải ở ngoài nắng thường háo
khát. Xin uống các loại nước sau:
-
Nước Mơ ngâm có đường và muối.
-
Nước Chanh đường.
-
Nước Nhân trần.
-
Tu Hông sâm.
-
Hoặc bài thuốc sau đun uống cho cả tập
thể:
·
Râu ngô 12 gr
·
Rễ cỏ tranh 12 gr
·
Mạch môn 12 gr
·
Huyền sâm 12 gr
·
Sa sâm 12 gr đây là liều cho 1 người trưởng thành.
“ Nước như ai nấu, chết
cả cá cờ
Cua ngoi lên bờ, mẹ em
xuống cấy”.
Trưa nóng cộng với ẩm
thấp, thì bệnh càng dễ phát. Bệnh thấp nhiệt đó là sưng đau khớp, đó là mụn nhọt,
viêm phần phụ khí hư vàng và hôi. Đó là ỉa chảy phân có máu mùi. Nên chú ý sau
khi làm việc nơi nóng ẩm cần rửa chân tay kỹ rồi lau khô. Nên có các loại nước
mát như:
Rễ cỏ tranh
Râu ngô,
Lá
đùm đũm
Lá
cây bạc hà – phối hợp đun nước uống.
Phụ nữ trong giai đoạn
có thai, đúng thời kỳ nắng nóng thường cảm thấy mệt mỏi hơn người thường, nhưng
vẫn phải lao động, tùy nghề nghiệp những chị công nhân sửa đường, công nhân
khai khoáng, công nhân nhà máy dệt mà mái lợp tôn, chị nông dân kẽo kẹt gánh hàng
trên phố nắng đó là những người có nguy cơ cao bị say nắng. Say nắng triệu chứng
ban đầu là vã mồ hôi, da nóng, rồi thở nhanh nông, nếu không được sơ cứu sẽ dẫn
tới chỗ ngã ngất là gần nhau. Ngất là
tình trạng ngừng tim, ngừng hô hấp tạm thời. Thế là thai nhi trong tử cung dễ bị
“ rụng bông hoa gạo”, hoặc là kém phát triển, hoặc là sau sinh sẽ yếu đuối, cho
nên 3 tháng có chửa ban đầu nên cho uống:
-
Nước củ gai, hoàng cầm.
Khi
phải làm việc nơi nắng nóng nên có phưng tiện phòng bị như nón rộng vành, quần
áo bảo hộ lao động nhằm tạo điều kiện cho nơi làm việc thoáng mát.
Nước uống mùa hè cho
các bà bầu là:
Nước
ngải cứu và nước các vị thuốc sau:
-Hoàng
cầm
-
Củ gai
-
Sa sâm hoặc cốc nước mơ.
Không nên dùng các vị
thuốc có tác dụng lợi tiểu như: trạch tả, rễ cỏ tranh, ý dĩ sẽ không lợi cho
thai nhi.
Mùa hè là mùa thi, là mùa tiếp theo của mùa xuân cây đâm chồi
nảy lộc thì sẽ phát triển mạnh mẽ . Các cụ có nói: “ Xuân sinh – hạ trưởng”. thời tiết nóng nhiều mưa to gió lớn “có bão tháng
Bảy có mưa tháng Ba”. Nhưng đó cũng tiềm ẩn nguy cơ phát bệnh tim mạch, bệnh đường
tiêu hóa do ngộ độc thực phẩm. Phụ nữ hay bị xếp vào “liễu yếu”, “đào tơ” nên cần
chú ý giữ gìn hơn đó là lao động phải có bảo hộ dù ngoài trời hay trong công xưởng,
cần có đủ nước mát cho chị em uống. Người có thai, người có bệnh ở tuyến giáp,
bệnh tim mạch càng cần phòng nắng nóng hơn, bột sắn dây, lá sen là những bạn đồng
hành không thể thiếu./.