Hầu
họng là cửa ngõ ra vào của thức ăn, của không khí. Vậy là những nguy cơ bị vi
khuẩn, nấm và chất không sạch thường xuyên tấn công. Các yếu tố thuận lợi để
sinh viêm nhiễm hầu họng là khi sức đề
kháng giảm. Sức đề kháng toàn thân giảm khi bị các bệnh ở các cơ quan tâm - can
- tỳ - phế - thận hoặc khí huyết hư nhược; hoặc lao lực, quá mệt mỏi do lao động,
do chơi bời hay do đói kéo dài; hoặc giảm nuôi dưỡng cục bộ, mạch vùng hầu họng
co do bị lạnh (trời lạnh hay nước lạnh).
Hệ
thống bảo vệ có các hạch ở Amidal, hạch dưới lưỡi, dưới hàm, hạch màn hầu. Khi
bị tấn công, thường gặp là liên cầu trùng. Họng bị viêm tùy vị trí, tùy tuổi,
tùy tính chất tổn thương có các tên gọi như: viêm Amidal, viêm họng hạt, viêm
VA, Amidal có mủ, Amidal có hốc. Ở người trung niên và cao tuổi thường là viêm
họng hạt vì tổ chức Amidal đã bị teo rồi.
Họng
cũng thông với mũi xoang nên khi bị viêm mũi xoang dễ kèm theo viêm họng. Viêm
họng kèm theo viêm mũi xoang thường khó chữa, chữa dai dẳng. Triệu chứng lui rồi
một thời gian lại bị lại.
Viêm
họng có loại cấp là loại mới mắc và triệu chứng ồ ạt. Đa số là viêm họng mãn ở
người hút thuốc, làm việc môi trường bụi, bẩn hoặc người đó hay uống nước đá,
hoặc dùng điều hòa để nhiệt độ thấp. Viêm họng mãn tính cũng gặp ở người viêm
mũi, viêm xoang….
Triệu
chứng của viêm họng rất đa dạng:
-
có thể chỉ thấy cảm giác mệt mỏi, ho thúng thắng, đau đầu hai bên thái dương.
-
có thể đau rát bụng, nuốt nước bọt đau, ho và mệt mỏi.
-
có thể ho, đau họng, phát sốt, sốt nóng sợ gió…
-
có loại ho, đau họng, hắt hơi, xổ mũi, ngạt mũi, sốt, kèm đau xưng khớp.
-
sờ có thể thấy hạch dưới góc hàm, soi trong họng thấy họng đỏ, họng hạt, Amidal
xưng to, có mủ, trẻ em có thể thấy VA loét xùi.
Chữa
viêm họng thường không khó, khó khi viêm lặp lại nhiều lần. Chữa khó khi viêm họng
đã gây biến chứng tổn thương thận (viêm cầu thận), tổn thương tim (hẹp, hở van
tim…) …cho nên không nên coi thường viêm họng.
Viêm
họng chữa bằng súc miệng nước muối nóng, nước pha dầu bạc hà. Chữa có thể dùng
các loại lá: lá sống đời, lá hung chanh, rễ cây rẻ quạt. Có thể uống cá vị thuốc
sau:
Xạ
can 8g
Huyền
sâm 12g
Cam thảo 6g
Nếu
có thêm biểu hiện viêm mũi, viêm xoang có thể dùng bài thuốc sau sắc uống:
Tân
di 8g Phòng
phong 12g
Thương
nhĩ 12g Tế
tân 8g
Xạ
can 10g Cam
thảo 6g
Khi
cơ thể yếu, thường xuyên bị viêm họng, có thể dùng bài thuốc sau sắc uống:
Hoàng
kỳ 16g Cát
cánh 10g
Cát
lâm sâm 12g Can
khương 8g
Bạch
truật 16g Xạ
can 10g
Mạch
môn 12g Huyền
sâm 12g
Cam
thảo 6g
Bài
thuốc phòng viêm họng cho người hay làm việc trong phòng lạnh (có điều hòa nhiệt
độ để nhiệt độ thấp):
-
Gừng tẩm chanh và muối ngậm hàng ngày
-
Xúc miệng nước nóng sau khi uống nước đá.
-
Xúc miệng nước ấm sau bữa ăn.
Tóm
lại viêm họng là tình trang tổn thương hầu họng do nhiễm trùng, nhiễm độc, dị ứng.
Chữa đơn giản khi viêm họng đơn thuần. Viêm họng kèm viêm các tổ chức khác chữa
khó và dai dẳng. Viêm họng cấp có thể biến chứng viêm tim, não, thận cũng khá
nguy hiểm. Giữ ấm và sạch hầu họng hàng ngày là bí quyết phòng bệnh hiệu quả, mất
công nhiều hơn mất của.